ΧΑΛΙΚΙ
Γεωγραφικά & Ιστορικά στοιχεία
Το Χαλίκι είναι ορεινό χωριό του νομού Τρικάλων,χτισμένο σε υψόμετρο 1.168 μ. στις πλαγιές του Λάκμου και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς της Ελλάδας. Το Χαλίκι υπάγεται στον Δήμο Καλαμπάκας και πραγματικός πληθυσμός του (2001) ήταν 152 κάτοικοι.
Το Χαλίκι απέχει 97 χλμ. από τα Τρίκαλα και μόλις 23 χλμ. από το Μέτσοβο ενώ βρίσκεται πολύ κοντά στο όρος Λάκμος (Περιστέρι), μια από τις υψηλότερες κορυφές της Ελλάδας με την εντυπωσιακή δρακόλιμνη της Βερλίγκας στις πλαγιές της.
Στα Βυζαντινά χρόνια το χωριό Χαλίκι αναφέρεται ως Χαλκίς σε χρυσόβουλο του Αυτοκράτορα Ανδρόνικου Παλαιολόγου το 1331 (1336?) και θεωρούνταν ως μια από τις σπουδαιότερες πόλεις της Πίνδου.
Σε Οθωμανική έκθεση φορολογικής απογραφής του 1454/55 το χωριό αναφέρεται ως «Χαλίκ» με 174 κατοίκους και κύριες οικονομικές δραστηριότητες την προβατοκτηνοτροφία, την συγκομιδή καρπών και τη μελισσοκομία.
Το όνομα Χαλίκι, προέρχεται πιθανόν από τα άσπρα χαλίκια του νηπιακού Αχελώου.
Την περίοδο της Τουρκοκρατίας το Χαλίκι διατήρησε την αυτονομία του και λειτουργούσε ελληνικό σχολείο για όλα τα χωριά της περιοχής.
Αποτέλεσε την έδρα ισχυρών αρχόντων όπως ο Βλαχοπασάς Δημάκης, ο οποίος υπήρξε τύραννος για την περιοχή επιβάλλοντας πολλούς φόρους τους οποίους εισέπραττε με σκληρό τρόπο. Ο μύθος λέει ότι ο Κοσμάς ο Αιτωλός περνώντας από το χωριό λειτούργησε στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και κατέκρινε τον Δημάκη προφητεύοντας μάλιστα και το τέλος του.
Λέγεται επίσης ότι ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων εργάστηκε ως φύλακας στο Αρχοντικό της οικογένειας Δημάκη και όταν τον είδε ο Κοσμάς ο Αιτωλός είπε ότι θα γίνει μεγάλος και ότι θα επιστρέψει στην πόλη (Κωνσταντινούπολη) με κόκκινο κεφάλι (Ο Αλή Πασάς αποκεφαλίστηκε).
Λόγω της ακμής και της ευμάρειας έγινε στόχος επιδρομών ληστών με κυριότερη αυτή της ομάδας του Τσιτσιμίτρου το καλοκαίρι του 1878, η οποία σύμφωνα με τα λεγόμενα, έκλεψε πολλές χρυσές λίρες.
Στο βιβλίο του ''Ταξίδια στην Ελλάδα'' (1820) ο Φρανσουά Πούκενβιλ αναφέρει το Χαλίκι ως την ''Αρχαία Χαλκίς των Δολόπων ενώ στηνπεριοχή βρίσκονται συντρίμμια κυκλώπειων τειχών και οι βροχές εκεί βοηθάνε στο να ανακαλύπτουμε μεταλλικά νομίσματα''.
Περίφημα μνημεία αρχιτεκτονικής είναι οι λιθόκτιστες εκκλησίες του χωριού όπως ο ναός της Αγ. Παρασκευής του 1725 στην πλατεία του χωριού και ο ναός του Αγ. Γεωργίου. Επίσης το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία, το οποίο κατά την παράδοση χτίστηκε το 1835 και το ναό του άλλοτε μοναστηριού της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος του 1783,
Ο Πολιτιστικός σύλλογος Χαλικίου ανακαίνισε το παλιό δημοτικό σχολείο στο οποίο από το καλοκαίρι του 2006 λειτουργεί Πολιτιστικό κέντρο με λαογραφικά εκθέματα.
Φωτογραφίες